ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာစာေပသည္ ႐ုံးသုံးဘာသာစကား ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ျပည္ေထာင္စုတုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးအသီးသီးက လက္ခံသုံးစြဲေနေသာ အမ်ားသုံးစာေပလည္း ျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔ တစ္ခုတည္းေသာ စာေပသုံးစြဲျခင္းေၾကာင့္
တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု အသီးသီးတုိ႔သည္ တစ္ဦး၏ဓေလ့ထုံးစံ ယဥ္ေက်းမႈဘာသာစကားကုိ က်န္တစ္ဦးက သိရွိနားလည္ႏုိင္ရန္ ေလ့လာႏုိင္ရန္
တင္ျပႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤသုိ႔အားျဖင့္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယဥ္ေက်းမႈ ထုံးစံဓေလ့မ်ားကုိ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ နားလည္သေဘာေပါက္ေလးစားကာ အက်ိဳးတူကိစၥရပ္မ်ားတြင္ စည္းလုံးညီၫႊတ္စြာ
ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤသည္ကုိ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈသမုိင္းက သက္ေသခံလ်က္ ရွိေပသည္။ ဤသည္မွာ တစ္ခုတည္းေသာ စာေပကုိ အသုံးျပဳျခင္းေၾကာင့္ ရရွိလာေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ … (စာ ၅) မွ
အေရးႀကီးဆုံးေသာ အခ်က္မွာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ တစ္ခုတည္းေသာ စာေပ
ေရြးခ်ယ္ေရးက႑ပင္ျဖစ္သည္။ ဤက႑ တြင္ ႏွစ္ပုိင္းရွိေပလိမ့္မည္။ အသစ္ေဖာ္ထုတ္ေရး အပုိင္းႏွင့္ ရွိၿပီးသား ခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စုတုိ႔၏ စာေပကုိ လက္ခံသုံးစြဲေရး အပုိင္းျဖစ္သည္။ … (စာ ၇) မွ ဆလုိင္းေအာင္လွ၏ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား၏ တစ္ခုတည္း ေသာ စာေပေဖာ္ထုတ္ေရး ေဆာင္းပါး … မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
ဤကဲ့သုိ႔ ခ်င္းမ်ိဳးခ်စ္တပ္မ်ားသည္ အဂၤလိပ္တုိ႔ကုိ ျပန္လည္ခုခံတုိက္ခုိက္ရန္ ဆယ္လုမ္းခံတပ္တြင္ အခိုင္အမာ တပ္စြဲ ထားေၾကာင္း နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တုိ႔ သိေသာအခါ ဆယ္လုမ္းခံတပ္သုိ႔ လူတစ္ေယာက္ ေစလႊတ္ၿပီး စစ္ေျပၿငိမ္းရန္ စကားကမ္းလွမ္းေစ သည္။ ထုိအခါ ခ်င္းမ်ိဳးခ်စ္တုိ႔ကလည္း ]]ငါတုိ႔သည္ မင္းတုိ႔ လက္ေအာက္သုိ႔ ကြၽန္ မခံႏုိင္ပါ}} ဟု စကားျပန္ ၾကားလုိက္ ေလသည္။ အဂၤလိပ္တုိ႔ကလည္း ရက္ခ်ိန္းေပးလုိက္ၿပီး တုိက္ခုိက္ ေခ်မႈန္းပစ္ မယ္ဟု ႀကဳံး၀ါးျပန္ေလသည္။ ဤတြင္ ခ်င္းမ်ိဳးခ်စ္ မ်ားကလည္း ]]အျမန္ဆုံးလာတုိက္ၾကပါ။ ငါတုိ႔ကလည္း မင္းတုိ႔ကုိ သတ္ပစ္ခ်င္လွ ပါၿပီ}} ဟု စကားျပန္ၾကားလုိက္ေလသည္။ …(စာ ၁၀) မွ ဆလုိင္း၀ီလ်ံခ်န္ခုိလ်ံ၏ ခ်င္းမ်ိဳးခ်စ္ရဲေဘာ္တုိ႔၏ ေနာက္ဆုံးခံတပ္ႀကီး ေဆာင္းပါး …မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
ေရာမအကၡရာတင္ ခ်င္းစာေပသည္ ခ်င္းလူ႔အဖြဲ႔ အစည္း၏ တုိးတက္မႈကုိ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္ကုိကား အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ေပမည္။ သုိ႔ရာတြင္ ျပည္ပနယ္ခ်ဲ႕ ကုိလုိနီ ကြၽန္သေဘာက္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီး၍ ဆယ္စုႏွစ္သုံးစုအထိ ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ခ်င္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းသည္ တကြဲတျပားစီ ျဖစ္ေနေသာ ခ်င္းစာေပေခတ္မွ တစ္ခုတည္းေသာ ]]ဘုံစာေပ}} ေခတ္ဆီသုိ႔ ယေန႔ထက္တုိင္ မတက္လွမ္းႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ ခ်င္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ သမုိင္းလမ္းေၾကာင္းသည္ ထစ္ေငါ႔ေကြ႔ ေကာက္လ်က္၊ ေခ်ာမြတ္ေျပျပစ္ျခင္း မရွိႏုိင္ခဲ့ေပ။ ဤသည္မွာ ခ်င္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ ႀကီးမားေသာ ]]ဟာကြက္}} တစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ … ]]ဘုံစာေပ}} ေဖာ္ထုတ္ေရး ]]စာေပေတာ္လွန္ေရး}} တည္းဟူေသာ စာေပတာ၀န္ကုိ ကြၽႏု္ပ္တုိ႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားခဲ့ၾကလွ်င္ သမုိင္းသည္ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔အား ခြင့္လႊတ္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ေခ်။ စာေပလႈပ္ရွားမႈမရွိလွ်င္ မည္သည့္ စာေပမွ မရွင္သန္ႏုိင္ေပ။ … (စာ ၁၂-၁၃) မွ ဆလုိင္းကစ္(ပ္) (ခ်င္းျပည္) ၏ စာေပသစ္၏ အ႐ုဏ္ဦးကာလ ေဆာင္းပါး … မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
႐ုိးမ၏ ဆုိး၀ါးေသာသေဘာ၀ါဒကား ေတာေတာင္ ထူထပ္ျမင့္မား၍ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈကုိ ခဲယဥ္းေစျခင္း၊ စုိက္ပ်ိဳးေရး ညံ့၍ စား၀တ္ေနေရးကုိ မဖြံ႔ၿဖိဳးေစျခင္း၊ အဓိက ထုိႏွစ္ခ်က္ေၾကာင့္၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတုိ႔သည္ ႐ုိးမ၏ ခ်ယ္လွယ္ဖိႏွိပ္မႈကုိ ခံေနၾကရသည္။ ၎င္းကုိ အေျခခံ၍လည္း တစ္မ်ိဳးတစ္ႏြယ္တည္းေသာ အမ်ိဳးခ်င္း သားတုိ႔ အစုစုကြဲၾကသည္။ ဘာသာစကား ကြဲၾကသည္။ ႐ုိးရာဓေလ့ ထုံးစံကြဲၾကသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမွန္းမသိေအာင္ ပတ္၀န္းက်င္ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ခံၾကရသည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈကုိ ေႏွးေကြးေစ၍၊ မညီမွ်ေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈျဖစ္လာသည္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ႐ုိးမေၾကာင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတုိ႔ ကြဲျပားၾကသည္ စည္း႐ုံးမႈ ကင္းလာသည္၊ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈ ခံစားေနရသည္။ …
(စာ ၂၃) မွ ဆလုိင္းအုိက္ေဆြ (ပလက္၀)၏ ႐ုိးမကုိ ေတာ္လွန္ၾကစုိ႔ ေဆာင္းပါး … မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
လူဦးေရနည္းပါးလွေသာ ဤေဒသတြင္ ဘာသာစကား ႏွင့္ လူမ်ိဳးစု ဤမွ် အမ်ိဳးအမည္မ်ားျပားေနသည္မွာ ေကာင္းေသာ လကၡဏာ မဟုတ္ပါေခ်။ ခ်င္းျပည္တစ္ခုလုံး၏ နယ္ေျမႏွင့္ လူမ်ိဳး တုိးတက္ေရးအတြက္ သစၥာရွိေသာ၊ သတၱိရွိေသာ၊ ေတာ္လွန္ေသာ၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသား
အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ ႀကိဳးပမ္းရမည့္ ညီၫႊတ္ေရးလမ္းစဥ္ (၂) ခုကုိ တင္ျပလုိေပသည္။ ယင္းတုိ႔မွာ – (၁) နယ္ေျမေရာေႏွာ လက္ထပ္ျခင္း (ဴသခေူ ဃမသ်် ၾေမမငေါန) (၂)
ဘုံဘာသာစကားကုိ တီထြင္ျခင္း (ဃမနေအငညါ ဃသာာသည ဴေညါကေါန)။ နယ္ေျမေရာေႏွာ လက္ထပ္ျခင္း (ဴသခေူ ဃမသ်် ၾေမမငေါန) ဆုိသည္မွာ တီးတိန္နယ္မွ အမ်ိဳးသားႏွင့္ ဖလမ္းနယ္မွ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ လက္ထပ္ျခင္း၊ ဟားခါး၊ အ႐ွိဳနယ္မွ အမ်ိဳးသားႏွင့္ မင္းတပ္နယ္မွ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ လက္ထပ္ျခင္း၊ ကန္ပက္လက္နယ္မွ အမ်ိဳးသားႏွင့္ မီဇုိ (လူ႐ွိဳင္း) မွ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ လက္ထပ္ျခင္းကုိ
ဆုိလုိပါသည္။ … (စာ ၂၉) မွ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲသည့္အထဲတြင္ ဘာသာစကား ဆက္သြယ္မႈခက္ခဲျခင္းသည္ ခ်င္းလူမ်ိဳးတုိ႔၏ တုိးတက္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ ဟန္တားေႏွာက္ယွက္ေနေသာ မလုိလားအပ္ သည့္ မဟာစိန္ေခၚသံပင္ျဖစ္ေပသည္။ … (စာ ၃၁) မွ ဆလုိင္းဟန္လင္း၏ ခ်င္းအားလုံး ညီၫြတ္ေရး လမ္းစဥ္ႏွစ္ခု ေဆာင္းပါး … မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
အမွန္မွာေတာ့ ငါတို႔ ခ်င္းႏြယ္စုမ်ားဟာ တအူတံုဆင္း ညီရင္းအစ္ကိုယ္ေတြပဲ၊ ေရေျမေတာေတာင္ ပထ၀ီအေနအထား မ်ားႏွင့္ သမိုင္း အေျခအေနကေလးမ်ားေၾကာင့္သာလွ်င္ ဘာသာစကားကြဲျပား၊ အယူအဆမ်ားအနည္းငယ္ ကြဲျပားလာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးဟာ ၀ိုင္း၀န္းၿပီး အမိခ်င္းျပည္နယ္ တိုးတက္ဖြံၿဖိဳးဖို႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ]]ႏြားကြဲလွ်င္ က်ားကုိက္}} ဆုိသလုိ စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ မရွိလွ်င္ တီးတိန္၊ ဖလမ္း၊ ဟားခါးစသျဖင့္ ကုိယ့္နယ္ ကုိယ့္အမ်ိဳးအတြက္ကုိသာ လုပ္ေဆာင္ၾကမည္ဆုိလွ်င္ တိုးတက္မႈလည္း ရႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ … (စာ ၃၆) မွ ရာဆူး (ေၾကးမုံေနာက္ဆုံးေပၚ) ၏ အတၱအိပ္မက္ ေဆာင္းပါး … မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
ေခါင္ဆုိင္ (ေခၚ) သတုိးခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားကုိ (က) ေခါင္ဆုိင္၊ (ခ) ကူကီး၊ (ဂ) ထာဒုိ၊ (ဃ) သတုိးဟူ၍ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေခၚတြင္ခဲ့ၾကေပသည္။ ေခါင္ဆုိင္ဟူေသာ အမည္ကုိ မဏိပူရ (ကသည္း) လူမ်ိဳးတုိ႔က ေခၚတြင္ခဲ့ၾကၿပီး သြက္လက္ခ်က္ခ်ာ၍ ရဲရင့္ေသာ လူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ရေပသည္။ ကူကီးဟူေသာ အမည္ကုိမူ ဂၤလိပ္မ်ားက ေခၚတြင္ခဲ့ၾကၿပီး ေျခတံရွည္၍ သြက္လက္ေသာ လူမ်ဳိးဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။ ထာဒုိဟူေသာ အမည္ကုိ တီးတိန္ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားက ေခၚတြင္ခဲ့ၾကပါသည္။ …(စာ ၃၇) မွ တမူး (ေမာင္ႏြယ္သန္း) ၏ ေခါင္ဆုိင္ (ေခၚ) သတုိး ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ေဆာင္းပါး … မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး မေကာင္း၍ ဆက္ဆံမႈ ထင္တုိင္း မေပါက္ေသာ္လည္း ခ်င္းစာေပ ေဖာ္ထုတ္ျမႇင့္တင္ေရး လုပ္ငန္းကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကုိင္လာမည္ဆုိလွ်င္၊ ခ်င္းစာေပႏွင့္ ေရးသားေသာ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္၊ စာအုပ္မ်ိဳးစုံ ထုတ္ေ၀လာမႈေၾကာင့္ တနယ္ႏွင့္ တနယ္^တမ်ိဳးစုႏွင့္တစု အသိအျမင္ခ်င္း ေ၀ငွလ်က္ ညီၫြတ္ေရး အတြက္ လႈံေဆာ္သတင္းပါးႏုိင္ၾကၿပီး ခုိင္မာေသာ စည္းလုံး ညီၫြတ္မႈႏွင့္ မွန္ကန္ေသာအမ်ိဳးသားစိတ္ဓါတ္မ်ားကုိ တည္ေဆာက္ ရယူႏုိင္မည္ျဖစ္၍ စာေပလႈပ္ရွားမႈကုိ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ တရပ္အျဖစ္ အလ်င္ျမန္ဆုံး လုပ္ေဆာင္ၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါ၏။ … (စာ ၄၃) မွ စာေရးဆရာမဟသၤာတရွင္ေႏွာင္း၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ ေနေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ား ေဆာင္းပါး …မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
]]ဒါသိပ္ေထာက္ခံတယ္၊ ဒုိ႔ျပည္နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာ ေအာင္ ျပည္နယ္သားေတြဟာ အရင္ကထက္ အလုပ္ႏွစ္ဆမက ဆယ္ဆေလာက္ ႀကိဳးစားလုပ္ရမယ္။ အဲဒီလုိပဲ တဘက္က အစုိးရကလဲ ယခင္ကထက္ ႏွစ္ဆ သုံးဆမက ဆယ္ဆေလာက္ အထိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၿပီး ပုိမုိလုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ လုိလိမ့္မယ္၊ လုိအပ္ခ်က္ေတြ အခုသိၿပီးၿပီဆုိေတာ့ …။}} … (စာ ၅၈) မွ နီးစုေပါင္ႏုိး (တီးတိန္) ၏ တာ၀န္ကုိယ္စီေရွ႕သုိ႔ခ်ီ ေဆာင္းပါး …မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္း အမ်ဳိးသားမ်ား၏ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ရန္ အားသြန္ခြန္စုိက္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ဟု ယူဆေပ သည္။ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သိမ္းပုိက္အုပ္စုိးသည့္ အခ်ိန္တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ
တရြာႏွင့္တရြာ စည္း႐ုံးလႈပ္ရွားမႈ မျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကုိ က်င့္သုံးခဲ့ေပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း စည္း႐ုံး လႈပ္ရွား၍ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕ကုိ မေတာ္လွန္ႏုိင္ရန္ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးကုိ လုံး၀ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ညံ့ဖ်င္းမႈေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ စကားေပါင္း (၄၄) မ်ိဳးေက်ာ္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ … (စာ ၆၃) မွ ေရာဘတ္ရွန္လ်န္း၏ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္းပါး …မွ။
ခ်င္းမဂၢဇင္း ၁၉၇၇-၇၈
ကြၽန္ေတာ္လဲ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ခ်င္းေတြဟာ တမိထဲက ေပါက္ဖြားလာတဲ့ အမ်ိဳးအႏြယ္ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ေအာက္က်တယ္၊ အထက္က်တယ္ မခြဲျခားသင့္ဘူး၊ ေတာင္ယာလုပ္ေပမယ့္ သူတုိ႔မွာ အဆင့္ ခြဲတဲ့အျမင္မရွိဘူး။ ႐ုိးသားၾကတယ္။ စိတ္အေျခအေနအတုိင္း ေနထုိင္ၾကတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းရွိတယ္။ ဟန္ေဆာင္မႈ မရွိဘူး။ ဘ၀ကုိ ေတာင္ယာမွာ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာေၾကာင့္ ေပ်ာ္စရာ ေကာင္းတယ္။ ေၾကာင့္ၾကေတာင့္တေနစရာ မလုိဘူး။ မရွိတာကုိ ရွိသေယာင္ ေျပာေနစရာ မလုိဘူး။ မရယ္မၿပဳံးခ်င္ပဲနဲ႔ ရယ္ၿပဳံး ေနစရာမလုိဘူး။ စိုးရြံ႕ေနစရာမလုိဘူး။ ]]ဒါေတြမွာ သူတုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ထက္သာ ၾကပါတယ္ အေမရယ္}} လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ တရားခ်မိတယ္။ … (စာ ၆၈) မွ ဆလုိင္း ေရႊေအးျမင့္၏ ကြၽန္ေတာ္ ေတာ္လွန္ေရးသမား စာၫႊန္႔ …မွ။
http://chinmag.freevar.com/ မွ
Posted by
